№5 Зертханалық жұмыс. - Физика, 10 сынып, 48 - сабақ

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік мақсаты: Судағы беттік толқындардың таралу жылдамдығын анықтау, жұмысты орындап, есептеулерді реттеп жазып, жұмыстан шыққан қорытындыны тұжырымдау.                                      
2. Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.                                     
3. Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі: зертханалық,
Сабақтың әдіс-тәсілдері: кітаппен жұмыс, демонстрация, жаттығулар орындау
Сабақтың көрнекіліктері: Зертханалық таразы, гірлер, штангенцеркуль, ине,   плакаттар, суреттер, үлестірме қағаздар, сызғыш, стакан, варонка, резеңке түтік.
Сабақтың барысы:
І. ДК. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, отырғызу, түгендеу.
ІІ. ДК. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.
А) теориялық білімдерін тексеру. Ә) практикалық тапсырмаларын тексеру.
Б) есептерін тексеру.
ІІІ. ДК.Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.

1. Зертханалық жұмыс жасауға дайындық. (әңгіме)
2. Техника қауіпсіздігі жөнінде нұсқау.
3. Зертханалық жұмысты оқулықтағы нұсқау бойынша орындау.

Жұмыстың орындалу төртібі
1-тапсырма.Судың беттік керілуін тамшының узілуі әдісімен өлшеңдер.
1. Дәптерде өлшеу нөтижелерін жөне есептеулерді жазатын кесте дайындаңдар (3-кесте).

2. Өлшеуіш сына мен штангенциркульдің көмегімен шыны ұшының 3 ішкі диаметрін өлшеңдер.
3.Бос стаканнын массасын 0,01 г дейінгі дөлдікпен өлшеңдер.
4.2 кран жабылады (13.4-сурет) да, қүйғыға таза су қүйылады.
 Түтіктің астына күты (колба) койып, кранды жайлап ашъш, түтікпен  судын жеке тамшы больш ағуы реттеледі, жиілігі  минутына 30—40 тамшыдай болғаны дұрыс. Осы шарт орындалғанда ғана
 тамшының үзілуі ауырлық күтттікің өрекетінен деп санауға болады.
5.Түтіктің астына бос стакан қойып, 80—100   тамшыны санап, стаканға жинап алыңдар.
7.Стаканды тағы да өлшеп, оған аккан тамшының массасын есептендер.
8.   (13.10) теңдеудің кемегімен судың беттік керілуін есептеңдер.
9.Өлшеулердің абсолют жөне салыстырмалы кателерін мына теңдеулермен есептендер:
10. Өлшеулер мен есептеулер нөтижесін 3-кестеге жазындар.
2-тапсырма. Капилляр бойымен сцйықтың көтерілу әдісімен судың беттік керілуін өлшеңдер.
1. Дөптерге өлшеулер мен есептеулердің нөтижесін жазатын 4-кестені дайындандар.

1. Ине мен штангенциркульдің кемегімен капиллярдың диаметрін өлшендер.
2. Капиллярды суға батырып, оның бойымеы көтерілген судын биіктігін өлшендер.
3. (13.11) формуласымен судьщ беттік керілуін есептендер.
4. Өлшеуді бірнеше рет кайталап с_от мәнін табыңдар. Өлшеу нәтижесін 4-кестеге түсіріңдер.
5. Осы жұмыста өлшеулердің катесін бағалау жеткілікті дөрежеде күрделі (неліктен, ойланьщдар).  Өздерің алған мәнді оның кестелік мөнімен салыстырыңдар.
6. s-ның әр түрлі әдіспен табылған мөндерін салыстырындар және оны қорытындылаңдар.

4. Жұмысты қорытындылау, жұмыс орнын тазалау.
VI. ДК. Үй тапсырмасын беру:  қайталау