Булану және конденсация. Қаныққан және қанықпаған бу. - Физика, 8 сынып, 13 - сабақ

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік мақсаты: оқушыларға булану және конденсациялану құбылысы түсіндіру, қаныққан және қанықпаған бу ұғымдарын енгізу;
2. Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.
3. Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі:жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау
Сабақтың әдіс-тәсілдері:  Әңгіме, лекция, дискуссия, кітаппен жұмыс.
Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер, 

Сабақтың барысы:

І. ДК. Ұйымдастыру кезеңі:   
1. Сәлемдесу;
2. Оқушыларды түгендеу;
3. Сынып болмесінің тазалығын тексеру;
4. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);
5. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ІІ. ДК. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.
А) теориялық білімдерін тексеру.
Ә) практикалық тапсырмаларын тексеру.
Б) есептерін тексеру.

ІІІ.ДК Білімді жан-жақты тексеру./ ІV. ДК. Жаңа материалды қабылдауға әзірлік, мақсат қою.  
Зертханалық жұмыстың қорытындысы.

V. ДК.Жаңа материалды меңгерту:
Сабақтағы негізгі ұғымдар.
1.Булану және конденсация. 
2.Кебу, кебудің жылдамдығы 
З.Қаныққан және қанықпаған бу.
Булану кұбылысы.Сұйыктың буға айналуының екі түрі: булану және қайнау.
Сұйыкгың буға айналу құбылысы булану деп аталады. Сұйыктың буға айналуын заттың молекулалық кұрылысы негізінде түсіндіру.
Сұйық бетінде жүретін булану кебу деп аталады. Кебудің жылдамдығы.
Әр түрлі сұйықтың кебу жылдамдығы әр түрлі. Бүл әр түрлі сұйықтардың молекулаларының арасындағы тартылу күштеріне байланысты.
Сұйыктың кебу жылдамдығы сұйық бетінің ауданына байланысты (мысалы, стакандағы суға қарағанда тарелкаға құйылған су жылдам кебеді)
Сү-йықтың кебу жылдамдығы сұйық бетіндегі желге тәуелді (ыстык шайды үрлесек тез суыйды).Желдің эсерінен сұйыққа қайта оралатын молекулалардың санының азаюына байланысты.
Сұйықтың кебу жылдамдығы сұйық темперетурасына тәуелді.Сұйық температурасы жоғары болғанда жылдам кебеді.
Қатты денелердің кебуі (иодтың кебуі).
Сүйыктын булану күбьшысымен қатар конденсация қүбылысының жүруі.Конденсация - будың сұйыққа айналу құбылысы (қар, жанбыр, түман түсуі т.б.)
Жабық ыдыс ішінде сұйық пен сұйық буы арасындағы динамикалық тепе-теңдіктің орнауы. Өз сұйығымен динамикалык тепе-тендікте болатын бу қаныққан бу деп аталады.
Ашық ыдыста булану салдарынан сүйық массасының азаюы.
Булану салдарынан сұйық ішінде калған молекулалардың орташа жылдамдыктарының азаюы. Сұйык Ішінде қалған молекулалардың орташакинетикалық    энергиясының         жэне     сұйықтың    ішкі энергиясынын азаюы.Сырттан жылу берілмеген жағдайда кебетін сұйықтың салқындауы.
Судан шыққанда дененің салқынды сезінуі.
Стакандағы буланып жатқан судың температурасының төмендемеуі оған қоршаған ортадан үнемі жылу беріліп отырады.

VІ. ДК. Оқытылып отырған  оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру.
§15,16 сұрақтарын талдау.

VІІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу:
Есептер шығарту

VIІI.ДК. Бағалау. Үй тапсырмасын беру: §15,16 сұрақтарын талдау.