Сабақ жоспарлары / Қазақ тілі мен әдебиеті
Сөйлем соңында қабаттасып қойылатын тыныс белгілер - Қазақ тілі, 9 сынып
Сабақтың тақырыбы: Сөйлем соңында қабаттасып қойылатын тыныс белгілер
Мақсаты: Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілердің қандай
жағдайларда қабаттасып қойылатыны жөнінде хабар беру.Жалпы
сауатты жазуға баулу.
Сабақтың түрі:жаңа сабақ.
Көрнектілігі :оқулық,сызба,тақта.
Әдіс-тәсілдер:түсіндірме,талдау,тәжірибе жұмыстары,салыстыру.
Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Үй тапсырмасын сұрау.
3.Жаңа сабаққа әзірмін.
4.Жаңа сабақ кезеңі:
Сөйлем соңында тыныс белгілер мынадай жағдайда қабттасып қойылады:
1.Сұраулы сөйлем лептік интонациямен айтылғанда ,сұрақ басым болса ,сұрау белгісі бұрын ,көңіл күй екпіні басым болса,леп белгісі бұрын қойылады.Мысалы:Осылай боларын білдім бе мен?
2.Ой аяқталмаған жағдайда бірінші бөлігі сұрау мағынасы болса, алдымен сұрау белгісі ,сосын көп нүкте қойылады.Мысалы :Мына жайды байқадың ба ?.........
3.Жалғаулықсыз қарсылықты салалас құрмалас құрамындағы жай сөйлемдер арасына үтір,сызықша қойылады.Мысалы:Көнгім келмеді ,-амалым не?
4.Төл сөз бен автор сөзі арасына сызықша үтірмен:
-леп белгісімен қабаттасуы;
-тырнақша мен үтір;
-көп нүкте,нүкте,сұрау,леп белгілері қабаттасады.
Тәжірибе жұмысы.Сөйлем соңында қабаттасып келетін тыныс белгілердің қойылу орнына қарай мысал жазу.Әр қайсысы 4 мысалдан жазып,ортаға салу.
151-жаттығу. Сө тудырушы, сөз түрлендіруші жұрнақтарды тауып, сөз табына талдаңдар. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін табыңдар.
152-жаттығу.Сөйлемдердің тыныс белгілерін қойып көшіріңдер. Сингармонизм заңына бағынбайтын қосымшаларды анықтаңдар.
153-жаттығу. Сөйлемдердің соңына тыныс белгілерін қойып , көшіріп жазыңдар.Мәтіннен негізгі ойды табыңдар.
Қорытындылау үшін:
Үйге: 154- жаттығу.
жағдайларда қабаттасып қойылатыны жөнінде хабар беру.Жалпы
сауатты жазуға баулу.
Сабақтың түрі:жаңа сабақ.
Көрнектілігі :оқулық,сызба,тақта.
Әдіс-тәсілдер:түсіндірме,талдау,тәжірибе жұмыстары,салыстыру.
Сабақ барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Үй тапсырмасын сұрау.
3.Жаңа сабаққа әзірмін.
4.Жаңа сабақ кезеңі:
Сөйлем соңында тыныс белгілер мынадай жағдайда қабттасып қойылады:
1.Сұраулы сөйлем лептік интонациямен айтылғанда ,сұрақ басым болса ,сұрау белгісі бұрын ,көңіл күй екпіні басым болса,леп белгісі бұрын қойылады.Мысалы:Осылай боларын білдім бе мен?
2.Ой аяқталмаған жағдайда бірінші бөлігі сұрау мағынасы болса, алдымен сұрау белгісі ,сосын көп нүкте қойылады.Мысалы :Мына жайды байқадың ба ?.........
3.Жалғаулықсыз қарсылықты салалас құрмалас құрамындағы жай сөйлемдер арасына үтір,сызықша қойылады.Мысалы:Көнгім келмеді ,-амалым не?
4.Төл сөз бен автор сөзі арасына сызықша үтірмен:
-леп белгісімен қабаттасуы;
-тырнақша мен үтір;
-көп нүкте,нүкте,сұрау,леп белгілері қабаттасады.
Тәжірибе жұмысы.Сөйлем соңында қабаттасып келетін тыныс белгілердің қойылу орнына қарай мысал жазу.Әр қайсысы 4 мысалдан жазып,ортаға салу.
151-жаттығу. Сө тудырушы, сөз түрлендіруші жұрнақтарды тауып, сөз табына талдаңдар. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін табыңдар.
152-жаттығу.Сөйлемдердің тыныс белгілерін қойып көшіріңдер. Сингармонизм заңына бағынбайтын қосымшаларды анықтаңдар.
153-жаттығу. Сөйлемдердің соңына тыныс белгілерін қойып , көшіріп жазыңдар.Мәтіннен негізгі ойды табыңдар.
Қорытындылау үшін:
- 1. Пунктуация нені зерттейді?
- 2. Тыныс белгілердің қандай түрлері бар?
- 3. Тыныс белгілерін қоюдың қандай принциптер бар?
- 4. Қандай тыныс белгілер сөйлем соңында қойылады?
- 5. Қабаттасып қойылатын тыныс белгілерінің ерекшелігі неде?
Үйге: 154- жаттығу.
Пікір қалдыру (0)
Пікірлер:
Ұқсас жаңалықтар:
